Geomorphologic evolution of the Tisa River valley in Serbia

Abstract

<p>Glavna pažnja je bila usmerena na analizu fluvijalne dinamike u dolini Tise i uspostavljanje apsolutne hronologije. Osnova takvih istraživanja bila je primena metode optički stimulisanog luminescentnog datiranja i konstrukcija detaljnog digitalnog modela reljefa u kojem su identifikovani i precizno izmereni fosilni fluvijalni oblici na dve različite geomorfolo&scaron;ke jedinice u dolini Tise. Kontinuirane promene korita u sistemu Tise i njenih pritoka, primećene su na &scaron;irokom prostoru istočno od sada&scaron;njeg toka koji zbog toga pokazuje izuzetno razvijenu fluvijalnu paleomorfologiju. Kori&scaron;ćenjem odgovarajućih jednačina fluvijalne dinamike određeni su srednji paleoproticaji velikih voda koji su učestvovali u meandarskom procesu, odnosno, izvr&scaron;eno je definisanje nekoliko različitih generacija meandara Tise prema njihovim horizontalnim dimenzijama i visinskim odnosima. U ovom radu predstavljena je prva primena luminescentnog datiranja u istraživanju rečne evolucije u Srbiji i određivanju preciznih apsolutnih geolo&scaron;kih starosti. Sada&scaron;nja aluvijalna ravan u dolini Tise je u velikoj meri modifikovana i značajno umanjena tokom tehničko &ndash; inženjerskih kontrolnih radova u drugoj polovini 19. veka.</p>

<p>The focus of the study is the fluvial dynamics in the Tisa River valley and establishing of an absolute chronology. Hence, the aplication of the optically (and infrared stimulated luminescence dating was introduced. High resolution DEM was compiled and fluvial morphology was identified and measured. The meaningful bankfull discharges were estimated by using the fluvial dynamic equations, and series of meander generations were established. The first attempt into the potential of absolute luminescence dating of fluvial sediments in Serbia is presented. Present channel and floodplain of the Tisa River valley is significantly modified as the result of dramatic hydro-regulations since the 19th century.</p>